Vụ cháy chung cư JSC 34, Khuất Duy Tiến (Hà Nội): Cháy nhà ra... sai phạm (Phóng sự điều tra dài kỳ)

Web Bảo Hiểm - Kỳ 2: Hậu quả của việc "quên" mua bảo hiểm cháy nổ
Chỉ sau khi vụ cháy nghiêm trọng tại chung cư JSC 34, Khuất Duy Tiến, Hà Nội xảy ra, người ta mới phát hiện ra rằng, lâu nay các chủ đầu tư đã "quên" mua bảo hiểm cho các căn hộ chung cư. Cho dù việc này đã được quy định là bắt buộc.



Những vụ hoả hoạn như cháy toà nhà chung cư JSC 34, Khuất Duy Tiến không phải là vụ cháy chung cư đầu tiên và chắc chắn không phải là cuối cùng. Thế nhưng, tính đến nay, mới chỉ có 5% các khu chung cư được mua bảo hiểm. Vì vậy, cư dân tại các chung cư đứng trước nguy cơ bị trắng tay là rất cao nếu một khi chẳng may xảy ra hoả hoạn.

Bảo hiểm chung cư là bắt buộc!

Luật sư Nguyễn Quang Thành, Đoàn Luật sư tỉnh Hoà Bình cho biết, việc mua bảo hiểm cho các căn hộ chung cư đã được quy định tại Nghị định 130/2006/NĐ-CP. Theo đó, các chung cư từ 5 tầng trở lên đều bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ.

Về thủ tục, khoản 3, Mục II, Thông tư liên tịch số 41/2007/TTLT-BTC-BCA ngày 24/4/2008 Bộ Tài chính và Bộ Công an quy định về trách nhiệm thực hiện chế độ mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc cụ thể như sau:

Đối với các cơ sở, trong đó có nhiều hộ như nhà tập thể, nhà chung cư hoặc trong một cơ sở mà có nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân thuê thì trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ thực hiện với các trường hợp sau. Trường hợp xác định được người là chủ cơ sở hoặc người được chủ sở hữu giao quản lý hoặc người đại diện chung, thì người đại diện đó chịu trách nhiệm mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc. Từng hộ, cơ quan, tổ chức cá nhân có trách nhiệm nộp phí bảo hiểm cho người đại diện. Trong trường hợp này, người được bảo hiểm là từng bộ phận, cơ quan tổ chức, cá nhân đã nộp phí bảo hiểm cho người đại diện.

Trường hợp không xác định được người đại diện thì từng hộ, cơ quan, tổ chức, cá nhân trong cơ sở đó có trách nhiệm trực tiếp mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc.

Quy định là vậy, nhưng trên thực tế, các chủ đầu tư thường thờ ơ với việc mua bảo hiểm cháy nổ cho khách hàng, dù phí bảo hiểm do chính khách hàng nộp.

Theo thống kê của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, cả nước có trên 30.000 doanh nghiệp (DN), cơ sở sản xuất thuộc diện bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ theo quy định tại Nghị định 130/2006/NĐ-CP của Chính phủ, nhưng hiện mới chỉ có khoảng 20% tổng số DN thực hiện. Riêng việc bán được bảo hiểm cho các khu chung cư rất ít ỏi, thị trường Việt Nam mới chỉ ghi nhận một vài trường hợp như Phú Mỹ Hưng mua cho khách hàng, còn lại thuộc diện "vùng trắng".

Ông Phùng Đắc Lộc, Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho biết, các chủ đầu tư thường chỉ mua bảo hiểm cho quá trình xây dựng, còn đến khi vận hành thì việc này bị lãng quên. Có 3 nguyên nhân được các DN bảo hiểm "tổng kết" cho việc "ế khách" mua bảo hiểm cháy nổ cho các khu chung cư.

Thứ nhất là phí bảo hiểm chung cư khá cao. Theo khảo sát, hiện phí cho loại hình bảo hiểm này là 0,1- 0,2% tổng giá trị xây dựng ngôi nhà. Trong khi đó, với mức phí dịch vụ vận hành nhà chung cư thì không thể tham gia gói bảo hiểm này. Còn việc các cư dân chung cư thống nhất đóng góp tiền để mua bảo hiểm gần như là không thể.

Thứ hai, hiện tại chế tài bắt buộc phải mua bảo hiểm cho chung cư là khá lỏng lẻo. Theo quy định, nếu không mua bảo hiểm thì mỗi chung cư chỉ bị phạt từ 2 đến 5 triệu đồng. Rõ ràng với số tiền phạt cỏn con này so với giá trị chung cư hàng trăm, hàng ngàn tỷ đồng, thì chả bõ bèn gì khiến chủ đầu tư, DN vận hành chẳng phải nhọc công vận động mua bảo hiểm làm gì.

Thứ ba, người dân, DN vẫn có tâm lý e ngại rằng, dù có mua bảo hiểm, nhưng khi xảy ra sự cố, thì việc đòi được bồi thường cũng còn là cả... một câu chuyện dài khác.



Ai chịu thiệt nếu chủ đầu tư không mua bảo hiểm?

Vẫn theo Luật sư Nguyễn Quang Thành, nếu tham gia bảo hiểm thì tất cả các tài sản tại gia đình bao gồm căn nhà, đồ đạc bên trong nếu bị tổn thất hư hại do cháy hoặc nổ bất ngờ (không lường trước) đều được bảo hiểm. Các tổn thất này sẽ được DN bảo hiểm bồi thường, khôi phục lại hiện trạng như trước khi xảy ra sự cố. Ngoài các thiệt hại do cháy nổ nêu trên, DN bảo hiểm cũng sẽ bồi thường cho cư dân căn hộ những tài sản được bảo hiểm bị mất cắp nếu như các tài sản đó được nêu rõ trong hợp đồng bảo hiểm.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Anh Đức, Trưởng phòng Bảo hiểm cháy kỹ thuật (Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt) cho biết, hiện số lượng chủ đầu tư tham gia mua bảo hiểm cháy nổ cho công trình xây dựng là rất ít. Theo thống kê của Bảo Việt, mới chỉ có một vài công trình chung cư cao tầng tại Hà Nội và TP.HCM mua bảo hiểm cháy nổ (chủ đầu tư là các DN 100% vốn nước ngoài). Hầu hết các DN kinh doanh bất động sản trong nước chưa thực sự coi trọng vấn đề này.

Dù đến thời điểm này, lãnh đạo Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 34 - Hancorp số 34 (thuộc Tổng công ty Xây dựng Hà Nội) - đơn vị chủ đầu tư chung cư JSC 34, Khuất Duy Tiến đã cam kết, sẽ bồi thường cho những người dân bị ảnh hưởng trong vụ cháy ngày 10/3 vừa qua. Tuy nhiên, tính chất "bồi thường thiệt hại" mà đơn vị này đưa ra chỉ là trợ giúp khách hàng, còn việc bồi thường thiệt hại từ DN bảo hiểm nhiều khả năng không có, vì chung cư JSC 34, Khuất Duy Tiến chưa được mua bảo hiểm cháy nổ. Do đó, việc đền bù cho những thiệt hại của người dân trong vụ cháy vừa qua sẽ vẫn là câu hỏi không dễ trả lời!

Quang Hưng - Hữu Tuấn
http://webbaohiem.net/th%E1%BB%8B-tr/3308-chay-nha-ra-sai-pham.html